HOME of Terug naar Humanistisch Cursief wegwijzer 2

Evolutie van de Humanistische minuskel
1. Fere humanistica: tussenvorm van gotisch en humanistisch schrift
2. Vroege Humanistische minuskel
3. Latere Humanistische minuskel
4. Humanistische kapitalen


Handschrift van Petrarca

Eigendom van David Harris


De Humanistische minuskel was een herontdekking van de Karolingische minuskel.

De 14de eeuwse geleerden, onder wie de Italiaanse dichter Petrarca, beschouwden de Karolingische minuskel als 'het best harmoniërend met de idealen van de renaissance'. Dit schrift was 'vrij van tierelantijnen, heel goed leesbaar en elegant'.

Het schrift dat Petrarca ontwikkelde was waarschijnlijk de eerste Humanistische minuskel. Deze annotatie van de dichter bij Het leven van de Caesars dateert uit 1370 en laat duidelijk zien dat de Karolongische minuskel model stond voor zijn schrift.

Dit Getijdenboek werd omstreks 1500 in Bologna geschreven door Giovanni Bentivoglio II. De tekst is zeer strak en stijlvol geschreven en botst een beetje met de weelderig versierde en kleurrijke versaalletter.
Reid MS 64 VA


Op het eerste zicht lijkt dit boek De brief van Paulus 'gedrukt' te zijn. Dit boek werd rond 1500 nog volledig met de hand geschreven op perkament. Zowel de Humanistische minuskel als de Humanistische cursief komen op een en dezelfde linkerbladzijde voor. De tekst werd zeer klein geschreven en toch blijft elke letter duidelijk leesbaar. Deze reproductie komt overeen met de ware grootte van het boek.
MS L1721-1921 f96v-97r


Gedrukte tekst uit de 15de eeuw

MS 186 fol 21r, The Rector and Fellows of Exeter College, Oxford

Aanvankelijk vond de Humanistische minuskel weinig weerklank. De algemene acceptatie van de Humanistische minuskel kwam er pas nadat het manuscript (het gekopieerde boek) had moeten plaats maken voor het gedrukte boek en nadat Nicholas Jenson er na 1470 in Venetië een drukletter had van gemaakt.

De drukletter uit de 15de eeuw werd nog zeer duidelijk bepaald door de Humanistische minuskel, de geschreven letter.

Bronnen:                                                                  TOP

Over letters en schrift en de beginselen van het schrijven, Fons van der Linden, ISBN 90-213-0755-3 pag. 93.
De kunst van het kalligraferen-Historisch overzicht en praktische handleiding, David Harris, ISBN 90-213-2403-2